Ulusların Düşüşü
James A. Robinson-Daron Acemoğlu
Kitap Arkası:
Güç, zenginlik ve yoksulluğun kökenleri.
"Tarih, kaderden ibaret değildir!"
Ulusların Düşüşü, tarih boyunca ulusların, özellikle de birbirine benzeyen ulusların ekonomik ve politik gelişmeleri arasında neden büyük farklılıklar olduğuna dair bir tartışma yürütüyor. Yazarlar kısaca "Neden bazı ülkeler zenginken bazıları yoksuldur?" şeklinde bir soru ortaya atıp, köleci toplumlar, feodalizm, sömürgecilik, kapitalizm ve sosyalizm uygulamaları arasında ilginç ve çok öğretici bir yolculuğa çıkıyorlar.
Sömürgeler, koloniler, devrimler ve kurtuluş hareketlerinin gölgesi, günümüze nasıl düşüyor... Sanayi Devrimi, neden Moldovya'da değil de İngiltere'de başladı... Kara Ölüm denilen Veba, kralları, lordları, serfleri nasıl etkiledi... Toplumların elitleri ile en alttakiler arasında değişen ve değişmeyen ilişki biçimleri hangileridir... Ulusların Düşüşü, dünyaya bakışınızı ve kavrayışınızı değiştirecek. (Tanıtım Bülteninden)
Yorum:
Öncelikle Daron Acemoğlu’dan bahsetmek istiyorum biraz. Ülkemizde özellikle son 5 yılda popülerliği daha da artmış olan birisi. Özgür Demirtaş kendisinden sık sık bahseder. 2022 yılında seçim zamanında CHP kazanırsa kendisini ekonomi danışmanı olarak getirceklerini söylemişlerdi. Bu yıl da ekonomi nöbel ödülünü kazandı.
Kitaba gelecek olursak, kitabın konusu ‘‘Neden bazı ülkeler zenginken bazı ülkeler fakir?’’ Bunun temel ana sebebi nedir? Bunu anlatıyor. Bu alanda daha önce Jared Diamond’ın Tüfek, Mikrop ve Çelik kitabını okumuştum. Bu kitap ile ilgili bir inceleme de yazmıştım merak eden olursa diye bırakıyorum:
Coğrafya kaderdir Aşağıdaki sorular ilginizi çekiyorsa ve araştırmacı bir yapınız varsa bu kitaptan fazlaca zevk alacağınızı düşünüyor ve okumanızı tavsiye edi...
1000kitap.com
Jared Diamond daha çok coğrafya üzerinden bu konuyu değerlendirken. Daron Acemoğlu ise kurumları ve yönetim sistemini merkeze alarak değerlendiriyor. Kitabı okurken benzer şeyleri okuyacam diye korkuyordum, böyle olmadığına sevindim. İkisinin de kendine göre haklılıkları var. Zaten bunun tek bir sebebi de yok.
Kitabı okuduktan sonra fazlaca genel kültür edineceksiniz çünkü öne sürdüğü fikri desteklemek için birçok farklı kıta ve ülkeden örnekler veriyor ve onların tarihinden kesitler anlatıyor yazar bize.
Ama bu örnekler üzerinden çok fazla tekrara düştüğünü düşünüyorum. O yüzden bazı yerlerde sıkıldım. Ayrıca Abd ve İngiltere lehine taraflı yazdığını düşünüyorum. Onların gelişmişliğini sadece kapsayıcı kurumlara indirgemesi bana doğru bir bakış açısı olarak gelmedi. Nobel ödülünü almasında bunun da etkisinin olduğunu düşünüyorum. Puanım 6/10
Bazı alıntılar bırakıyorum bunları okumak bile kitabın ana fikrini anlamak açısından yeterli: