Virüsün adı Sars-CoV-2. Bu virüsün yaptığı hastalığın adı ise COVİD-19.
Sars virüsü 2002-2003 yılında bir salgın yapmıştı ve sekiz binden fazla insanı enfekte edip binden fazlasını öldürmüştü. Yeni virüsde benzer özellikleri taşıyan bir koronavirüs olduğundan adını Sars-Cov-2 koydu WHO.
Sars (Severe acute respiratory syndrome) Şiddetli akut solunum yolu sendromu.
Covid-19 (Coronavirus disease-19) yani koronavirüs hastalığının 2019 yılında ortaya çıkanı.
Virüs hakkında çok haber var nette. Birisi kasımda ortaya çıktı yazıyor bir diğeri aralık ayında.
Virüsün belirtileri yüksek ateş, kuru öksürük ve 1 hafta sonrasında nefes darlığı. Daha az rastlanan belirtileri de var. Virüs burun akıntısına sebep olmadığı, bu belirtiyi gösterenlerin nezle ya da grip olabileceği söyleniyor.
Virüs sebebiyle 23 Ocak'ta Çin Wuhan kentini karantina altına aldı.
Virüs Çin'e bir tepki doğurdu ve virüs Dünya Sağlık Örgütü'nün adlandırmaları yerine Wuhan Virüsü, Çin Virüsü gibi adlandırılıyor halk tarafından.
Çin'in verdiği rakamlara güvenilmiyor. Bunun en bastaki sebebi itibar ve ekonomik kayıp vermemek adına rakamların gizlendiği düşüncesi. Böyle düşünenler haksız sayılmaz çünkü 80 milyonluk bir ülke olan İtalya şu an daha fazla vaka ve ölüm bildiriyor lakin 1.3 milyarlık ve virüsün ortaya çıktığı yer olan Çin'de daha az vaka ve daha az ölüm var.
Çin'in rakamlarına güvensizliğin bir sebebi de hastaya ulaşma işleminin sıkıntılı olması test kiti yetersizliğinden bir hasta Covid 19 sebebiyle ölse dahi test edilmediğinden rakamlara yansımamasıdır.
Virüsün yüzeylerde yaşaması hakkında bazı açıklamalar yapıldı. İlk başta WHO ve bazı uzmanlar saatlerden bahsediyordu. Sonrasında Journal of Hospital Infection diğer koronavirüslerin yüzeylerde 9 güne kadar yaşadığını gösteren bir çalışma yaptı.
Ancak Sars-Cov-2 yani şu anki salgını doğuran virüsü için yapılan bir çalışma virüsün havada üç saat boyunca, bakırda 4 saat, kartonda 24 saat ve plastik ve çelik yüzeylerde 72 saat aktif kalabildiğini gösterdi.
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51943651
Çalışmayı Abd ulusal sağlık enstitüsü yaptı.
Virüs nasıl bulaşır?
Vİrüsün en çok birisinin hapşırık ve ya öksürükle havaya saçtığı damlacıkların ağız, burun ve ya gözünüzle temasıyla geçtiği söyleniyor. Bunun dışında birisi bir masaya hapşırsa ya da öksürse ve ya eline öksürüp ondan sonra kapı koluna dokunsa ve sizde o masaya/kapı koluna temas ettikten sonra elinizi gözünüze, burnunuza ve ya ağzınıza götürseniz enfekte olabilirsiniz.
Virüs havada asılı olarak 3 saat canlı kalabiliyor. Bu yüzden bulunduğumuz ortama havalandırmamız öneriliyor.
Virüs için alınacak en büyük önlem ellerimizi sabunla en az 30 saniye boyunca yıkamak. Dezenfektan ve ya 60 dereceden fazla alkol içeren kolonyalar da iş görüyor ama bunlar dahi el yıkamak kadar etkili değil.
Bir yede kolonyanın sadece canlı hücrelerde etkili olduğunu okumuştum ama bilgi kesin değil. Yani elinizde virüs varsa onu inaktif edebilir ama aynı başarıyı bir masa yüzeyinde gösteremeyebilir.
Virüs herkeste aynı etkiyi göstermeyebilir. Belirtileri göstermeden virüsü kapmış insanlar var. Ama bu hasta olmayan insanlar daha rahat olacaklarından virüsü yayabiliyorlar. Belki belirtileri göstermedikleri için yaymaları biraz zor ama bu sefer de tedbirsizlik devreye giriyor.
Diamond Princess adlı bir gemi var. Bu gemiye 20 ocak'ta 80 yaşında bir adam biniyor. 25 Ocak'ta iniyor ve 1 Şubat'ta belirti gösteriyor. Bunun üzerine gemi karantina altına alındı. 3700 yolcu ve mürettebat teste edildi ve 712 tanesi pozitif çıktı. Bunlardan 331 tanesi yani yüzde 46.5'i testi pozitif çıkmasına rağmen belirti göstermiyorlardı.
Şu an bu 712 hastadan 10 tanesi öldü, 597 tanesi iyileştirilip taburcu edildi ve 105 tanesi hala hasta. 15 tanesi ciddi ya da kritik durumda.
Bu bilgi bize virüsün semptom göstermeden de vücuda yerleşebileceğini gösterdi.
Aşısı için uzmanlar 12-18 ay gibi bir süreden bahsediyor.
İlaç içinse şimdilik başka virüs hastalıklarında kullanılan ilaçlar kullanılıyor.
Harvard'dan Profesör Marc Lipstich'e göre 2021 sonunda dünyanın yüzde kırkı ile yetmişi enfekte olmuş olacak. Almanya'da buna benzerbir açıklama yaptı ve yüzde sekseninin asemptomatik şekilde ya da mevsimsel grip gibi atlatacağını söyledi.
Virüsün mutasyona uğraması konuşuluyor. Virüs daha tehlikeli hale gelebilir. Ama virüsler insan olmadan yaşayamazlar. Yani virüs bulaştığı insanı öldürürse kendi sonunu da getirir. Bu yüzden virüs daha çok bulaşıcı ama daha az öldürücü bir şekle de bürünebilir. Tabii bunlar öyle hemen olacak şeyler değil.
Virüsün yazın yok olma ihtimali yok. Şu an yaz mevsimi yaşanan Avustralya, Singapur ve Brezilya gibi yerler bunu doğruluyor. Ama virüsün ilerleyişi yavaşlayabilir. Virüs sıcaklıktan ziyade güneşin uv ışınlarına karşı dayanıksız olabilir. Bu da virüsün yazın daha kısa süre için yüzeylerde canlı kalabileceği anlamına gelebilir. Tabii uzmanlar da yazı bekleyelim diyor. Virüs Brezilya, Avustralya ya da Singapur'da Avrupa ya da diğer yerler gibi sert geçmiyor ama bunun başka sebepleri de olabilir tabii.
Ocak ayının sonlarından beri takip ediyorum virüsü. Gördüğüm bilgiler bunlar. Daha yeni tanıyoruz bu virüsü ve bilgilerimiz genişleyebilir ya da değişebilir.
