Microsoft x Activision-Blizzard-King'i satın alma sürecinin tıkanması.
1. Taraf: Microsoft.
2. Taraf: Avrupa Komisyonu.
3. kişi olarak katılan: Sony ve FTC (Federal Ticaret Komisyonu)
4. Taraf:
@Sesshomaru 
Öncelikle baştan anlaşılması için bir şey belirtmek istiyorum.
Burada yazacaklarımı bir taraf tutun veya taraf seçin diye yazmıyorum ve bir tarafa sempati duysanız bile bu süreç boyunca bir tarafı
tutmamanızı öneririm çünkü böyle büyük oluşumların davalarında ve kapışmalarda bu denli büyük şirketler genellikle her yol mubahtır
kafasıyla hareket eder ve hiçbir şeyi umursamaz. Yani şu durumlarda hangi şirket olursa olsun farklı stratejilerle yine aynı süreç yaşanırdı.
O yüzden taraf tutmak veya bu kesin haklı demenin bir anlamı yok. Bu anlaşıldıysa başlayalım.
Bildiğiniz üzere 18 Ocak'ta Microsoft Activision-Blizzard-King'i 68 milyar dolara satın alacağını duyurdu.
Bilmeyenler için bu denli büyük süreçlerde belli başlı ülkelerin huzuruna çıkıp denetimden geçip onay almanız gerekiyor.
Microsoft'da olması gerektiği gibi teker teker ülkelerin huzuruna çıkmaya başladı ve süreci 2023 yaz aylarına kadar tamamlamayı hedeflediklerini belirtti.
Microsoft adeta buz pateni yapar gibi ülkelerden dirençsiz ve eforsuz bir şekilde onayları almaya başladı. Hatta Brezilya ballandıra ballandıra gururla onayladı bu süreci.
Taa ki Viyana kap... Avrupa kapısına gelene kadar.
Avrupa'da ise Avrupa Komisyonunun onayını alması gerekiyor ama Avrupa'da Microsoft'u bekleyen başka birisi daha vardı.
Microsoft'un oyun dünyasındaki ezeli rakibi Sony'de bekliyordu orada...
Avrupa komisyonu diğer ülkeler gibi Banka sözleşmesi imzalar gibi hemen onayı vermedi.
Yaklaşık 1 ay önce ilk incelemeyi başlattılar ve bu inceleme sonrası bu denli büyük bir satın alınımın rekabeti baltalayabilme ihtimali olduğunu belirttiler.
Activision- Blizzard'ın AAA kalibresindeki oyunları ve Call of Duty gibi ciddi başarılı oyunların her platformdaki oyuncuya olan yolunun engellenebileceğinden endişe duyduklarını dile getirdiler.
Ardından Avrupa Komisyonu 90 gün boyunca bu konu hakkında görüşmelerde bulunacağını ve iyice incelemek istediklerini belirtip kararlarını Nisan 2023'e kadar açıklayacaklarını söylediler.
Ardından Microsoft New York Post'a böyle bir dirençle karşılaşmayı hiç beklemediklerini ve normalde çok rahat bir şekilde bu süreci tamamlamayı umduklarını söyledi.
Yani New York Post'a göre Microsoft bu süreç boyunca hiçbir direnç beklemiyordu.
Şunu belirtmekte fayda var yaz aylarında Microsoft Sony'ye 3 yıllık bir Call of Duty sözleşmesi teklif etmişti. Sony ise bunu reddetmişti.
Microsoft AB'de takılı kalınca Sony her yere itirazlar yollamaya başladı. Yani anlayacağınız tam bir taktik savaşı.
Sony'nin itirazlardaki belli başlı maddeler:
- Microsoft'un Call of Duty'ye de sahip olursa çoğu fps oyununa sahip olacağını.
- Battlefield'in Cod ile zaten yarışamadığından Microsoft'un fps konusunda tamamen monopol konuma geleceğini.
- Call of Duty gibi bir markanın tek bir platformda olmasının diğer platformlardaki shooter cazibesini tamamen kaldırdığını.
Anlayacağınız Sony bu tarz bolca itirazlarda bulundu.
Tabi Microsoft boş durmadı ve bu itirazlara karşı itirazlarda bulundu. Aynı zamanda kimsenin beklemediği itiraflarda bulundu.
- Sony'nin oyun dünyasını yıllardır domine ettiğini ve Xbox'un Activision'a ihtiyacı olduğunu.
- Sony'nin Microsoft'tan daha fazla exclusive oyunları olduğu ve bunların çoğu kendi oyunlarından daha kaliteli olduğu.
- 2021'de PlayStation'da 280'den fazla exclusive oyun olduğu ve bu sayının Xbox'a göre neredeyse beş katına denk geldiği.
- Activision Blizzard'ın rakip PC ve konsol şirketleri için sahip olunması gereken benzersiz yapımlara sahip olmadığını.
- Hem Sony'nin hem de Nintendo'nun exclusive oyunlarının Avrupa'da ve dünya çapında en çok satanlar arasında yer aldığı.
Evet dostlar yanlış okumadınız bunlar cidden söylendi. Boşuna demedim şirketler böyle kapışmalarda her yol mubahtır kafasıyla hareket eder diye.
Bu karşılıklı itirazlar sonucunda ortaya çıkan 1-2 yan bilgi daha var onları da paylaşayım.
1. Microsoft önceden Game Pass'ı Playstation'a getirtmeye çalışmış ama Sony bu teklifi reddedip bloklamış.
Sony'de savunma olarak Microsoft'un da Ps plus'u blokladığını belirtti. Yani Sony Game Pass'ı kabul etmeyince Microsoft ardından Ps plus'u bloklamış.
2. Activision'da ayrıca şunu belirtti, eğer bu satın alınım gerçekleşmezse oyunlarını Game Pass gibi herhangi bir üyeliğe sokmayı düşünmediğini ve bunun karlı olmadığını düşündüğünü belirtti.
Bu karşılıklı kapışma Microsoft için zaman kaybıydı çünkü görüşmeler adeta tıkanmıştı.
Bu sefer Microsoft daha önce 3 yıl olan Call of Duty teklifini 10 yıla çıkarıp Sony'ye sundu. Tahmin edeceğiniz üzere Sony bu teklifi anında reddetti.
Avrupa Komisyonunun önünde Microsoft'un süre iyice daraldı çünkü bu sürecin sorunsuz tamamlanması için 2023 yaz aylarına kadar tamamlamak zorundaydı.
Microsoft kısa zamanda Sony'den kurtulamayacağını anladı ve kollarını sıvayıp risk alıp stratejik olarak karşı hamleye geçti.
Microsoft bu anlaşmayı ne olursa olsun AB'den geçirmek için soluğu Nintendo ve Steam'in yanında aldı ve süreç başarıyla tamamlanırsa ikisiyle 10 yıllık bir Call of Duty anlaşması imzalayacağını duyurdu.
Microsoft başkanı Brad Smith cümlenin sonunda Sony oturup da konuşmayı kabul ederse onlarla da 10 yıllık anlaşma imzalayacağını özellikle bir daha belirtti.
Şimdi bu süreçten hiç haberi olmayanlar bu duyuruyu ''oyuncu dostu'' bir hamle olarak değerlendirebilir ama işin doğrusu bu süreç Microsoft'u buna zorladı.
Microsoft bu hamleyle Sony ile olan kapışmayı tamamen komisyonun dışına taşırıp toplumun gözünde onları oyun bozanlık eden bölüm sonu canavarı ilan etti.
Çünkü oradaki ''
eğer süreç tamamlanırsa Nintendo ve Steam'e gelecek'' maddesi çok önemli. Süreci baltalayan kim? AB ve Sony. Yani kötü adam kim? Sony.
O değil de Sony nasıl darladıysa Nintendo ve Steam Call of Duty anlaşmasına sahip oldu. Nintendo'ya Cod en son 2013'de gelmişti.
Şu konuda Microsoft'u koruma altına almam lazım çünkü bazılarınız olaya toplumu karıştırmayı sinsi veya adil kavga olarak görmeyebilir ama başta da dediğim gibi şirketler
böyle süreçlerde her yol mubahtır kafasıyla hareket eder ve normalde hiç yapmayacak şeyler yapacak hale gelebiliyorlar.
O yüzden boşuna demiyorum böyle süreçlerde taraf tutmak manasız diye çünkü tuttuğunuz taraf birden hiç hoşunuza gitmeyen bir şey itiraf edebilir ve yapabilir.
Yani Activision'u Sony veya Nintendo satın almaya çalışsaydı bu sefer Microsoft engel olmaya çalışacaktı yani değişen bir şey olmayacaktı.
Microsoft o Tweet ile Sony'ye açık bir savaş ilan ettikten sonra Xbox başkanı Phil Spencer'da son röportajında bu süreçte asıl engelin Sony olduğunu açıkça belirtti.
Microsoft'un 10 yıllık bir anlaşma imzalamak istediğini ama Sony'nin buna hiç yaklaşmadığını belirtti.
Sony baş düşman ve bölüm sonu canavarı olarak ilan edildikten sadece 1 gün sonra FTC Amerika'dan gökten indi ve ''hayır asıl düşman benim'' deyip davayı açtı.
Şimdi gelelim güncel duruma yani FTC neden süreci bloke ettiğine.
Bildiğiniz üzere 2020 yılında Microsoft Zenimax'i (Bethesda ve şirketlerini) satın aldı.
FTC'ye göre bu işlem sürecinde Microsoft AB komisyonuna her platforma oyun çıkarılmaya devam edileceğini ve rakip konsolları dışlamayı düşünmediğini belirtmişti.
FTC ise Microsoft'un normalde bütün platformlara çıkması planlanan Starfield ve Redfall gibi oyunları exclusive yaptığını hatırlatarak Microsoft'un sözünü tutmama konusunda sabıkalı olduğunu belirtip, Activision-Blizzard için de aynı şeyi yapacaklarını ve normalde bütün platformlara oyun çıkaran şirketleri sınırlayıp ve oyuncuları dışlayacaklarını düşünerek davayı açıyor.
Şunu söylemekte fayda var FTC Amazon, Disney, Meta ve Microsoft gibi şirketleri özellikle denetliyor çünkü büyük oluşumları tek hamlede yutabilecek güçte şirketler.
Yani rekabeti zedeleyebilecek ve monopol hale gelebilecek tehlikeye içeren şirketlere özellikle baskı kuruyorlar.
Şunu da belirteyim FTC genellikle açtığı davaları kaybeder ama niyetleri davayı kazanmaktan ziyade bu süreçte daha küçük oluşumlara avantaj sağlamak mesela bu süreç sayesinde Nintendo ve Steam'in 10 yıllık Call of Duty anlaşmasına sahip olacak olması gibi.
Yani dostlar anlayacağınız bu süreç Activision Blizzard kavgasından daha çok bir Call of Duty kavgası. Peki Sony neden Cod markasının üzerine bu kadar düşüyor?
Çünkü Call of Duty için Playstation ''platform holder'' konumunda yani Call of Duty en çok Playstation'da satıyor ve dolayısıyla bu markadan en çok Sony faydalanıyor.
Her sene yeni bir oyun çıkarıp bu kadar para kazanan sadece 2 oyun var. Fifa ve Call of Duty. Cod'un temeli Fifa'ya göre çok çok daha sağlam çünkü Fifa çoğu parayı ultimate team'deki pack açmadaki şans mekanizmasından kazanıyor. Yani ülkeler oyunlardaki şans mekanizmasını bir yasaklasalar Fifa toprağa karışır.
Call of Duty'de ise öyle bir durum yok öyle ya da böyle satıyor.
Sonuç olarak Microsoft'un başkanı Brad Smith FTC ile savaşmaya hazır olduklarını belirtti yani Microsoft pes etmeyecektir.
Dolayısıyla Microsoft'u hem iyi hem kötü bir süreç bekliyor. Microsoft FTC ile savaşı yüksek ihtimalle kazanacaktır bu işin iyi tarafı.
Kötü tarafı ise normalde yaz aylarında tamamlanması beklenen bu süreç baya bir ertelenecek hatta yaz aylarında Microsoft Activision ile tekrardan bir masaya oturup maddeleri yeniden görüşmek zorunda kalabilir. Dolayısıyla bu biraz pahalıya patlayabilir. Sürecin 2024 hatta 2025'e kadar aksayabileceği söyleniyor.
Son olarak şunu unutmamak gerekiyor bu süreçlerden biz oyuncular her türlü karlı çıkıyoruz çünkü şirketler köşeye sıkıştıkça fedakarlık eder.
Baksanıza evde çay içerken Zelda oynayan Nintendo oyuncusu oturduğu yerden Call of Duty'ye sahip olacak.
Şimdi microsoft dese tamam ben hiç bir oyunumu exc yapmayacağım al Cod'da her platforma geliyor Starfield de Elder scrolls da, sen de yapma ben senin platformunda satayım sen de gel bende sat dese kabul eder mi gene etmez.Microsoft Activision ın üstüne Take2 yu bile alsa gene PS nin oyun dünyasındaki hegomonyasını sarsamaz ama bu davada Sony küçük ve mağdur şirketmiş gibi bir hava oluştu.Ben COD oynamıyorum o yüzden bu satın alımı çok umursamıyorum ama gelinen noktada hem 64 milyar gibi saçma bir rakamı bu alıma yatıran hem de bu kadar taviz veren tarafın Microsoft olması garip geliyor.Çünkü diğer taraf zerre taviz vermiyor.Bir oyuncu olarak bu süreci zerre ciddiye almıyorum çünkü konsolların en fazla 1 neslinin kaldığını düşünüyorum.Bu nesil sonuna doğru bir monitör veya akıllı tv ile internet bağlantısıyla her oyunu oynayabileceğiz zaten.(şu an mevcut fakat stabil çalışmayabiliyor.)Teknolojinin türk oyunculara en büyük kıyağı bu cloud sistemi olacak 20 bin tlye konsol 40 bin tlye ekran kartı almak zorunda kalmayacağız en azından.
