Codex Gigas

Codex Gigas (Türkçe: Dev Kitap, Çekçe: Obří kniha), 92 santimlik uzunluğuyla dünyadaki en büyük ortaçağ tezhipli el yazmasıdır. Kitap, Romanesk manastır kitap üretiminin tipik bir örneğidir, ancak Codex Gigas'ın sayfa boyutları inanılmaz ölçülerdedir. Codex Gigas içerisinde Şeytan'ın son derece sıra dışı tam sayfa portresi olması ve yapımıyla ilgili anlatılan efsane nedeniyle Şeytan İncili olarak da bilinir.

Codex Gigas 13. yüzyılın başlarında, günümüzde Çek Cumhuriyeti'nin bir bölgesi olan Bohemya'daki Podlažice Benediktin manastırında yazılmıştır. Kitap, tümü Latince yazılmış Vulgata İncili'nin tamamını ve o dönemki diğer popüler eserleri içerir. Kitabın içerisinde ayrıca Eski ve Yeni Ahit arasındaki ortaçağ referans çalışmalarından bir seçki olan Josephus'un Yahudilerin Eski Eserleri, De bello iudaico, Seville'li Isidore'un ansiklopedisi Etymologiae, Prag Cosmas'ın kroniği (Chronica Boemorum), tıbbi bir eser olan Ars medicinae erken bir versiyonunun incelemelerinin derlemesi ve Afrikalı Konstantin'in iki kitabı bulunur.

Çok sık el değiştirdikten sonra yolu Prag'daki 2. Rudolf'un imparatorluk kütüphanesine düşen kitap, 1648'de gerçekleşen Otuz Yıl Savaşları sırasında İsveçliler tarafından savaş ganimeti olarak alınmış ve şu anda Stockholm'deki İsveç Ulusal Kütüphanesi'nde sergilenmektedir.


Codex Gigas'ın cildi, süslü metal korumalar ve bağlantı parçaları ile deri kaplı ahşap tahtalardan oluşur. Kitap kabaca 92 santim uzunluğu, 50 santim genişliği ve 22 santim kalınlığıyla bilinen en büyük ortaçağ el yazması olma özelliğini taşır. 74,8 kg ağırlığındaki Codex Gigas, 160 eşek derisi kullanılarak yapılmış (dana derisi de olabilir) 310 parşömen yaprağı içerir ve bu sayfalar toplamda 142,6 metrekarelik bir alanı kaplar. Kitapta kırmızı, mavi, sarı, yeşil ve altın rengi tezhipler yer alır. İncil kitaplarının ve kroniklerin başlangıcındaki büyük harfler, çeşitli renklerde özenle yapılmıştır, bu harfler bazı sayfalarda sayfanın neredeyse tamamını kaplar. Bu sayfalardan 57 tanesi günümüze kadar gelebilmiştir. Yaratılış Kitabı'nın başlangıcı eksiktir. Ayrıca mavi harflerle, kırmızı asma süslemeli 20 baş harf bulunmaktadır. Kitapta ayrıca Yaratılış sırasında Cenneti ve Dünyayı temsil eden, sırasıyla güneş, ay ve bazı yıldızların yer aldığı mavi ve yeşil daireler ve kara kütlesi olmayan tamamı denizden oluşan bir gezegen şeklinde iki görsel vardır. Kitaptaki büyük harfler çok büyüktür, yaklaşık beş ila altı satırlık metin yüksekliğini kaplar, kırmızı mürekkeple ve kenar boşluklarına yerleştirilmiştir. Ayetlerin başlangıcı gibi daha az önemli olan bölümler metin içinde biraz büyütülmüş ve harf biçimlerinin etrafı sarımsı mürekkeple vurgulanmıştır.

Kitabın içeriği baştan sona değişmediği ve kitabın yazarı herhangi bir yaş, hastalık veya farklı ruh hali belirtisi göstermediği için kitap birleşik bir görünüme sahiptir. Bu durum, kitabın tamamının çok kısa sürede yazıldığı inancını doğurmuş olsa da, bilim insanları kitabın tamamlanmasının 20 yıldan fazla sürdüğünü düşünmektedir.

Kitabın olağanüstü uzunluğu, boyutu ve ayrıntıları onun bir katip tarafından şeytanın yardımıyla bir gecede yazıldığı efsanesinin doğmasına neden olmuştur. Kitabın orijinali 320 sayfa içeriyordu, ancak daha sonra 12 sayfa kitaptan çıkarılmıştır. Sayfaları kimin, hangi amaçla kitaptan çıkardığı bilinmemektedir.


Folyo 290 recto yaklaşık 50 cm boyunda bir şeytan tasviri içerir. Şeytan tasvirinin olduğu sayfadan sonraki sayfada ise cennetin krallığının tam sayfa bir tasviri yer alır. Böylece bu sayfalarda kitap açıldığında İyi ve Kötü'nün zıt görüntüleri yan yana gelir. Şeytan dinamik bir duruşla kollarını yukarı kaldırmış ve çömelmiş olarak önden tasvir edilmiştir. Üzerinde virgül şeklinde kırmızı çizgiler bulunan beyaz bir peştamal giyer. Bu çizgiler, egemenliğin ortak sembolü olan ermin kürklerin kuyrukları olarak yorumlanmıştır. Kuyruğu yoktur ve vücudu, kolları ve bacakları normal insan oranlarındadır. Ellerinde ve ayaklarında dörder parmak ve her bir parmağında büyük pençeleri vardır. Hem pençeleri hem de büyük boynuzları kırmızı renktedir.

Büyük, koyu yeşil bir kafası vardır ve saçları yoğun buklelerden oluşan bir başlığa benzer. Gözleri küçüktür ve kırmızı gözbebekleri vardır. Kulakları büyüktür ve uçları kırmızı renktedir. Açık ağzından küçük beyaz dişleri görünür ve ağzının kenarlarından iki tane uzun ve kırmızı dil çıkar. Çift dil, Hıristiyan ikonografisindeki Şeytan formlarından biri olan yılanın çatallı dilini çağrıştırmaktadır. 'Çatallı diller' ifadesi eski bir İncil metaforudur.

Bu sayfadan önceki birkaç sayfa, karartılmış bir parşömen üzerine sarı renkte karakterlerle yazılmıştır ve kitabın geri kalanından farklı olarak çok daha kasvetli bir görünüme sahiptir. Renk bozulmasının nedeni, yüzyıllar boyunca okuyucuların sayfaları çevirdikçe bu parşömen sayfalarının ışığa maruz kalmasıdır.


Efsaneye göre kitap, Çek Cumhuriyeti'nde Chrudim yakınlarındaki, 15. yüzyılda Hussite Devrimi sırasında yıkılan Benedictine manastırında Münzevi Herman tarafından yazılmıştır. Kitaptaki kayıtlar 1222 yılında sona ermektedir. Kitap, yazıldıktan kısa bir süre sonra Benediktinler tarafından Sedlec Manastırı'nın Sistersiyen rahiplerine rehin verilir ve 70 yıl boyunca orada kalır. Břevnov'daki manastır, 13. yüzyılın sonlarında kitabı geri alır. Kitap, 1477'den sonra Broumov'daki bir manastırın kütüphanesinde kalır, 1594'te Prag'a, İmparator 2. Rudolf'un koleksiyonuna götürülür.

1648'deki Otuz Yıl Savaşları'nın sonunda İmparator 2. Rudolf'un koleksiyonunun tamamı İsveç ordusu tarafından savaş ganimeti olarak alınır. Böylece kitap, 1649'dan itibaren Stockholm'deki İsveç Kraliyet Kütüphanesi'nde saklanır.

7 Mayıs 1697'de Stockholm'deki Tre Kronor kraliyet kalesinde çıkan yangın Kraliyet Kütüphanesi'nin çoğunu yok eder. Codex Gigas yanmaması için pencereden dışarı atılır. Papaz Johann Erichsons'a göre, kitap o anda olay yerinde bulunan birinin üzerine düşer ve onu ağır yaralar.

National Geographic'te yayınlanan bir belgeselde, el yazısı uzmanlarıyla yapılan röportajlara yer verilmiş, bu uzmanlar, bazı kanıtların (el yazısı analizi ve Hermann Inclusus'a yapılan atıflar vb.) kitabın tek bir yazarın eseri olduğunu gösterdiğini iddia etmiştir.


Kitabın ilk sayfasında iki İbrani alfabesi vardır. Ayrıca Erken Kiril ve Glagolitik alfabelerine ait harflerle yazılmış bölümler de bulunmaktadır. Kitabın yaklaşık yarısı, Vulgate öncesi versiyondan olan Elçilerin İşleri ve Vahiy kitapları hariç, Vulgate versiyonundaki Latince İncil'in tamamını içermektedir. Sırayla: Yaratılış'tan Ruth'a; İşaya; Yeremya; Baruh; Ağıtlar; Daniel; Hoşea'dan Malaki'ye; İş; Samuel ve Krallar; Süleyman Ezgisi'ne Mezmurlar; Süleyman'ın Hikmeti; İsa'nın Bilgeliği; Kronikler; Esdralar; Tobit; Judith; Esther; ve Makabiler.

Kitap, Josephus'un iki eserini baz alarak Yahudilerin tarihinin devamını anlatır. Yaratılış hikayesini anlatan Josephus'un ilk sayfasının kenar kısmında Cennet ve Dünya tasvirleri yer alır. Bu eserleri Isidore'un Etymologiae adlı eseri ve tıp eserleri takip eder. Boş bir sayfanın ardından Yeni Ahit, Matta'nın Elçilerin İşleri'ne, Yakup'un Vahyine ve Romalılardan İbranilere bölümleri başlar. Bunlardan sonra ortak duaların yer aldığı bazı sayfalar ve bazıları Yahudi kaynaklarından bilinen "Üç yemin ve iki büyü" sayfası gelir. Cennet Şehri ve şeytanın tam sayfa tasviri bu sayfalardan sonra gelir. Bunlardan sonra Prag'ın Chronica Boemorum'unun Cosmas'ı bulunur. Podlažice manastırındaki kardeşlerin bir listesi, nekrolojiyi, sihirli formülleri, ziyafetler için girişlerin başlangıcını ve diğer yerel kayıtları içeren bir takvimle sona erer.

Baştaki alfabeler dışında kitabın tamamı Latincedir.


Kitaba dair Orta Çağ'da yazılan efsanenin bir başka versiyonuna göre; kitabı yazan katip, manastır yeminlerini bozan ve bu yüzden diri diri duvarın içine gömülmeye mahkum edilen bir keşiştir. Keşiş, kendisine verilen bu ölüm cezasından kurtulmak için, bir gecede manastırı sonsuza kadar yücelten, tüm insanlığın bilgisini içeren bir kitap yazacağını söyler. Gece yarısına doğru o kadar çaresiz kalır ki, ruhu karşılığında kitabı bitirmesine yardım etmesi için Lucifer'e dua eder. Şeytan taslağı tamamlar ve keşiş de hediye mahiyetiyle şeytanın tasvirini kitaba ekler. Kitabı yeniden oluşturmak için yapılan denemelerde, tasvirler ve süslemeler olmadan sadece kitaptaki yazıların tamamını yeniden yazmak için yirmi yıl boyunca aralıksız şekilde yazmak gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Boyutunu ve ağırlığını göz önüne alırsak yangından sağlam çıkması mucize gibi olmuş. El yazısı analizi sonucunda kitabın bir kişinin elinden çıktığının düşünülmesi ilginç cidden. Ortalama yazı yazma hızına göre aralıksız 20 yıl boyunca yazmaya devam etmek, aralıklı yazmaya devam edecek bir insanın 60 ya da 70 senelik ömrüyle imkânsız olmasa da zor bir şey gibi.

30 yılda yazmıştır adam. Bir tane daha gizemli kitap vardı, pek çok farklı bilgi içeriyordu. Dili de okunmuyordu.

İnsanın sınırlarını zorlayan ilgi çekici çalışmalar hep gizem yaratıyor.

Mihawk dedi ki:

30 yılda yazmıştır adam. Bir tane daha gizemli kitap vardı, pek çok farklı bilgi içeriyordu. Dili de okunmuyordu.

İnsanın sınırlarını zorlayan ilgi çekici çalışmalar hep gizem yaratıyor.

Genişletmek için tıkla ...

Voynich Yazmaları o dediğin.