[Tartışma] Asoiaf vs Orta Dünya

Asoiaf da her an yeni bir karakter çıkıp gidişatı değiştirebilir. Ayağı yere basmayan bir seri hiçbir zaman bir Lotr etmez gözümde. İlk nedenim bu.

Tilqi_Gin dedi ki:

Yüzüklerin Efendisi bana çok tarih kitabı gibi gelmiştir, karakterlerin çok derinine inmez, o şunu yaptı bu bunu dedi gibi olur her şey, öyle geçre gder gibi. Worldbuilding iyidir hatta en iyisidir belki ama asoiaf kadar çekmez beni. Büyücü büyücü deriz doğru düzgün büyü görmeyiz, mavi büyücü der, Radagast falan der kimsenin etkisi öyle belli olmaz. Hobbit filminde yapılan tek iyi iş Radagast'ın filmde güzel bir şekilde gösterilmesidir mesela benim için. Baştan sona anlatılma argümanını da saçma bulmaya başladım ben. Neymiş yaratılıştan itibaren anatıyormuş da tek seri buymuş da. Yahu fantastik eser yazıcısı bunu yazmaya mahkum değil ki. Mesela Zaman Çarkı yapısı gereği böyle bir anlatıma giremez çünkü Zaman Çarkı sonsuz defa dönmüştür ve dönecektir, başlangıcı ve sonu yoktur. Asoiaf da böyle bir anlatıma girmediği için değerinden bir şey kaybetmez. Ama son iki kitapta bu kadar dağılmış hikayenin toplamasını yapamazsa o zaman sövülür o ayrı.

Genişletmek için tıkla ...

Gandalf'ın, Balrog için Burdan asla gecemezsin sözü bile bir karakter için 30 sayfa kişilik yaz 3 kelime ile bu kadar derine inemezsin. Sadece yaratılıştan ibaret anlatmış degil, kim müzikten Evren yaratır ? Böyle olmasa bu kadar ilği çekmezdi zaten. Ve ne kadar fazla olay, argüman, karakter, ırk, yaratık yani kısaca çeşitlilik varsa eline yüzüne bulaştırırsın. En büyük örneği Star Wars'dır 30 yıllık legens tamamen filmler hariç çöpe atılmıştır olaylar düzeltilemiçek boyutda karıştığı için.

Tolkien'in benim takdir ettiğim yönü, fantastik edebiyata saygınlık kazandırmasıdır. Yazarken öyle bir yazmıştır ve emek vermiştir ki fantastiğe yapılacak çoğu ağzı daha açılmadan kapatmıştır. Tabi saygın bir profesörün bu türde yazması bayağı yönden eleştiri de almıştır ama dediğim gibi herif öyle bir emek harcamış ki yiyorsa b.kla. Ve kendinden sonra gelenlere büyük ilham kaynağı olmuştur, bu yönden kendisinin yeri ayrıdır. Fakat dediğim gibi ben okurken tarih kitabı okur gibi okuyorum kitapları resmen. Daha çok etkilendiğim fantastik eserler de var, hikaye veya edebi olarak. Eski bir orkestra Yüzük benim için, iyi yerleri de var ama sıkıyor bazı yerleri. Artık rock var jazz var, metal var hip hop var. Günümüz klasik bestecileri var, 2 nota , sadelik ile bizi mest edenler var. O yüzden bence Yüzüklerin Efendisi benim için farklı bir yeri olsa da en sevdiğim seri de değil, en iyi olması da bazılarının iddia ettiği gibi bir olgu falan da değil. Okumadığımız çok sağlam kurgular varken(Malazan Book Of The Fallen) bunun iddia edilmesi de bana komik geliyor.

RedTeroR dedi ki:

Benim söylemek istediğim de kısaca, bunca büyülü varlığın ki neredeyse her şey var evrende, nasıl olduğunu bir şekilde açıklamalı, aldım yaptım gibi bir durum var şuan. Asoiaf'ın içinde yok yok bildiğin. Bakalım nasıl yapacak da bunları özgün bir şekilde açıklayacak

Evrenin nasıl oluştuğunu anlatma zorunluluğu olmasa bile kullandığı fantastik ögelerin çıkış noktalarını anlatma zorunluluğu var bence.

Genişletmek için tıkla ...

Oralara girdiği an da farklı bir çok şey için anlatma zorunluluğu çıkıyor işin içinden adam gibi çıkmak çok zorlaşıyo + buna girip toparlamsı için en az 25 yıl lazımdır o kada yaşarmı. Yani bir Orta Dünya yapmak çok zor çok.

Her ikisinde bilen biri olarak kesinlikle orta dünya. Bir kere orta dünyada tanrılar var diğerinde en güçlü yaratık ejderha ki Ejderhaların en büyüğü zaten orta dünyada.

Orta Dünya evreninin benim ve bizim kuşak için duygusal olarak anlamı büyüktür. Asoiaf evreni ise Orta Dünya evreninden sonra beni en çok etkileyen evrendir.
İkisinin ortak yönü çok geniş bir evren olmaları ince ince dokunmaları, onlarca baş karakter ve yan karakter onlarca öykü,efsane,mekan,kent tasarımı vs. ile fantastik edebiyat tahtına sahip olmaları.
Kıyaslama yapacaksak duygusal olarak davranmamalıyız rasyonel bir şekilde kıyaslama yapmalıyız ve tek bir şeyden yola çıkarak kıyaslama yapmak zor. Benim kıyaslamam tamamen edebiyat üzerinedir kurgusu, çekim tekniği, efecti vs tartışmaya gerek yok arada yıl farkı var ayrıca biri dizi biri film bu nedenler kitaplar üzerinden gitmek daha doğru olacaktır.
İki evrende olabildiğince geniş olsa da Asoiaf henüz tamamlanmamış noktalanmamış bir seri olduğundan genişleme konusunda avantajlı Tolkien evreninin böyle bir şansı ne yazık ki yok.
Asoiaf geçmişe doğru çok gidemese de (Yeni diziler geçmişte geçecek) ileriye doğru sonsuz oranda ilerleyebilir aynı şekilde mekansal olarak ta Essos ve Southros'a doğru genişleme avantajı var.
Orta Dünya da kötü olan kötüdür, iyi olan iyidir taraflar daha nettir. Gollum/Smeaogol, Boramir, Faramir, Saruman dışında iyi kötü arasında geçişler yapan ikilemde olan karakterler sınırlı bunlar tamahkarlık ve yüzüğün gücü ile ilişkili. Öte yandan Theon, Jamie, Arya, Daenerys, Baelish, Tyrion, Stannis gibi karakterlerin dönüşümlerini görüyoruz iyi olan kötü olabiliyor kötü olan iyi olabiliyor ya da her ikisi de olabiliyor keskin ayrımlar yok insan psikolojisini daha net yansıtıyor bu da. Asoiaf'ta karakter gelişimi daha derin işlenmiş hepsi belirli hedeflere ve motivasyonlara sahipler, kimse mutlak iyi ya da mutlak kötü değil Akgezenler bile.
Kültürel çeşitlilik olarak bakarsak Asoiaf evreni yine bu konuda önde. Tolkien evreninde kötü tarafı temsilen temelde orklar ve diğer yaratıklar varken (bilinçleri zayıf) diğer tarafta Hobbitler,Cüceler,İnsanlar(Gondor,Rohan,Haradrimler,Kanunsuz başıboş tipler vs) ve Elfler(3'e ayrılıyorlar) var bunlara karşılık Asoiaf evreninde burada sayamayacağın kadar yüzlerce farklı krallık,hane,kültür,dini inanç mevcut.
Kültürel çeşitlilik altında tür çeşitliliğine bakacak olursak Asoiaf bu konuda Tolkien evrenine göre daha geride kalıyor gibi gözüküyor. bunlar dışında (Asoiafta henüz bilmediğimiz ama duyduğumuz) Tolkien evreninde kronolojik ve düzenli bir şekilde işlenen Tanrılar ve tanrısal yaratıklar da mevcut.

Özet: Tolkien şüphesiz müthiş dehasıyla kimsenin hayal dahi edemeyeceği bir evren ortaya koydu zihinlerimizi besledi, fantastik dünya ile reel dünya arasında bir köprü oluşturdu bir yol açtı George R.R. Martin şimdi onun açtığı yoldan ilerliyor ve ilerletiyor çıtayı yükseltiyor.

Oy kullanmayacağım çünkü Orta Dünyaya çok hakim değilim bir tek hobbit okudum ve filmleri izledim. Ama LOTR filmi ve hobbit kitabı Asoıaf'ın verdiği zevkin yarısını vermedi bana.

Bu konu Orta Dünya'ya hakaret la. Gerçi saçma salak fan yapımı film, dizi, kitap, çizgi romanlarla mabadından evren oluşturup onu Orta Dünya ile kıyaslayan SW fanlarına göre daha insaflı davranmışsın sen.

Soru mu bu?

Tilqi_Gin dedi ki:

Tolkien'in benim takdir ettiğim yönü, fantastik edebiyata saygınlık kazandırmasıdır. Yazarken öyle bir yazmıştır ve emek vermiştir ki fantastiğe yapılacak çoğu ağzı daha açılmadan kapatmıştır. Tabi saygın bir profesörün bu türde yazması bayağı yönden eleştiri de almıştır ama dediğim gibi herif öyle bir emek harcamış ki yiyorsa b.kla. Ve kendinden sonra gelenlere büyük ilham kaynağı olmuştur, bu yönden kendisinin yeri ayrıdır. Fakat dediğim gibi ben okurken tarih kitabı okur gibi okuyorum kitapları resmen. Daha çok etkilendiğim fantastik eserler de var, hikaye veya edebi olarak. Eski bir orkestra Yüzük benim için, iyi yerleri de var ama sıkıyor bazı yerleri. Artık rock var jazz var, metal var hip hop var. Günümüz klasik bestecileri var, 2 nota , sadelik ile bizi mest edenler var. O yüzden bence Yüzüklerin Efendisi benim için farklı bir yeri olsa da en sevdiğim seri de değil, en iyi olması da bazılarının iddia ettiği gibi bir olgu falan da değil. Okumadığımız çok sağlam kurgular varken(Malazan Book Of The Fallen) bunun iddia edilmesi de bana komik geliyor.

Genişletmek için tıkla ...

Biraz kapalı yazmışım burada, bence Asoiaf. Tabi Martin bitiremezse işler değişebilir. Zaman Çarkı bunların üstünde benim için tabi. Martin efsane bitirirse Zaman Çarkı'nı geçebilir benim için. Bir de çok ama çok merak ettiğim Malazan var.